TP.HCM phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng (TOD) theo 7 bước. Đầu tiên là xác định đầu mối giao thông dự kiến để phát triển TOD. Tiếp đến là xác định phạm vi vùng phụ cận của khu vực nhà ga tuyến đường sắt,áttriểnđôthịtheođịnhhướnggiaothôngcôngcộ nút giao Vành đai 3, rà soát quỹ đất, quy hoạch cần điều chỉnh cục bộ, đánh giá hiện trạng kết nối hạ tầng giao thông, hạ tầng kỹ thuật. Sau đó tổ chức điều chỉnh cục bộ quy hoạch.

Trên cơ sở xác định khu đất dự kiến thì lập thủ tục thu hồi đất (dự án đầu tư công), dự án hạ tầng kết nối giao thông. Tiếp theo sẽ tổ chức thẩm định báo cáo nghiên cứu tiền khả thi, báo cáo đề xuất trình HĐND thành phố phê duyệt chủ trương đầu tư và tổ chức triển khai dự án, lựa chọn nhà đầu tư…

Theo Giám đốc Sở Giao thông vận tải TP.HCM Trần Quang Lâm, mô hình TOD đã được ấp ủ và đề xuất từ mấy năm trước, nên khi Quốc hội ban hành Nghị quyết 98 thì nhanh chóng bắt tay vào làm. TP lập tổ công tác rà soát quy hoạch, pháp lý, khả năng phát triển các khu đất dọc Vành đai 3, 4 và metro 1, 2.

Vấn đề đặt ra là làm sao để triển khai đề án thí điểm đồng bộ, phân công phân nhiệm rõ ràng khi thời gian thí điểm không dài, chỉ 5 năm. Quốc hội cho phép thí điểm TOD dọc theo vùng phụ cận Vành đai 3 và phụ cận các nhà ga đường sắt nên trong quan điểm dự thảo kế hoạch TOD sẽ gắn với đầu mối giao thông, hình thành trước hoặc đồng thời để đô thị phát huy hiệu quả.

Ông Trần Quang Lâm cho biết, từ 7 bước thực hiện, TP sẽ phân công phân nhiệm từng sở, ngành quận huyện và có thời gian rõ ràng. Sở cũng đề xuất lộ trình thí điểm TOD theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 là triển khai TOD cho vùng phụ cận của Vành đai 3 và metro 1. Giai đoạn 2 triển khai tiếp các vùng phụ cận các nhà ga đường sắt đô thị 2, 3 và đường sắt quốc gia (dọc các ga Bình Triệu, Hòa Hưng, Tân Kiêng). Giai đoạn 2 nghiên cứu kỹ hơn từ nay đến 2030 các nhà ga nào hình thành, rà soát qui hoạch vùng phụ cận.

Theo ông Trần Quang Lâm, TP cần nguồn lực rất lớn để triển khai TOD. Và trong giai đoạn 2, TP sẽ xây dựng đề án thuê tư vấn quốc tế, kết hợp với nghiên cứu của Ban Quản lý đường sắt đô thị (MAUR) làm theo Kết luận 49 với mục tiêu 200km đường sắt đô thị vào năm 2035.

“Chúng ta bắt tay vào làm ngay. Giai đoạn 1 thì có thể là khi chúng ta triển khai từ nay đến tháng 10/2023, nếu mà nhanh, chúng ta xác định được một số khu đất gắn với metro 1 và nút giao Vành nh đai 3 thì sẽ bắt tay điều chỉnh quy hoạch và cố gắng xây dựng một kế hoạch khả thi. Cái gì làm được chúng ta làm ngay, cái gì cần phải nghiên cứu chặt chẽ, khoa học và bài bản thì chúng ta phân kỳ ra làm”, ông Lâm cho hay.

Đại diện các sở, ngành, địa phương góp ý vào kế hoạch cơ bản đồng tình đến quy trình 7 bước thực hiện và quan tâm đến các vấn đề như khoảng cách từ khu đô thị đến các nhà ga, cần rà soát quy hoạch chung, trong quy hoạch nên đưa vào một số chỉ tiêu cứng và khi nhà đầu tư vào sẽ đề xuất. Các quận huyện cũng đánh giá hiện nay thời gian thực hiện là khá gấp, trong khi các địa phương cần thời gian để lấy ý kiến người dân. Cũng có ý kiến đề xuất đưa tuyến metro số 2 vào nghiên cứu trong giai đoạn 1…